Komitet Bioetyki PAN wobec czwartej fali COVID-19
W kontekście zaostrzającej się sytuacji pandemicznej Komitet Bioetyki PAN wystosował stanowisko – „Apel do władz Rzeczypospolitej Polskiej o podjęcie zdecydowanych działań w walce z czwartą falą pandemii COVID-19”.
Komitet Bioetyki przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk wyraża głębokie zaniepokojenie bezczynnością władz publicznych Rzeczypospolitej Polskiej w obliczu dynamicznie wzrastającej liczby zakażeń wirusem SARS-CoV-2 i liczby pacjentów chorujących na COVID-19. Komitet z ubolewaniem zauważa, że coraz większa część społeczeństwa neguje lub lekceważy przyjęte zasady bezpieczeństwa epidemiologicznego wbrew dobru wspólnemu, narażając wszystkich obywateli na utratę zdrowia i życia, a także na koszty indywidualne i zbiorowe związane z szerzeniem się zakażeń i ich powikłań powodowanych przez wirus SARS-CoV-2. Tolerowanie tego stanu rzeczy przez władze publiczne jest równoznaczne z ignorowaniem argumentów naukowych oraz brakiem należytego szacunku dla wartości społecznych stojących za tymi przepisami.
W związku z powyższym, Komitet Bioetyki przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk zwraca się do organów władz publicznych Rzeczypospolitej Polskiej o podjęcie zdecydowanych działań mających na celu ograniczenie liczby zakażań wirusem SARS-CoV-2 i zachorowań na COVID-19 w naszym kraju.
Zdaniem komitetu, w celu ograniczenia kolejnych fal pandemii, konieczne jest:
- Zobligowanie wszystkich upoważnionych do tego służb porządkowych do egzekwowania prawnego obowiązku noszenia maseczek ochronnych i do bezwzględnego wyciągania konsekwencji prawnych wobec osób zachowujących się niezgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.
- Zobligowanie wszystkich upoważnionych do tego służb porządkowych do systematycznego przeprowadzania kontroli respektowania przez właścicieli, najemców i administratorów budynków/lokali użyteczności publicznej [1] oraz budynków/lokali zamieszkania zbiorowego [2] obowiązujących reżimów sanitarnych, w szczególności wymogów dotyczących stosowania maseczek przez pracowników i klientów (użytkowników) tych budynków/lokali, zasad zachowania dystansu społecznego oraz ograniczeń dotyczących obłożenia tych lokali – i do bezwzględnego wyciągania konsekwencji prawnych wobec właścicieli, najemców i administratorów nieprzestrzegających obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa.
- Regularne publikowanie ujednoliconych tekstów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 maja 2021 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii oraz innych regulacji prawnych istotnych z punktu widzenia skutecznej walki z pandemią COVID-19, przynajmniej w Internetowym Systemie Aktów Prawnych (ISAP).
- Wprowadzenie obowiązkowych szczepień przeciwko zakażeniom wirusem SARS-CoV-2 dla pracowników podmiotów leczniczych, pracowników placówek opiekuńczych, wychowawczych i oświatowych, pracowników świadczących pracę w innych budynkach zamieszkania zbiorowego, funkcjonariuszy tzw. służb mundurowych oraz pracowników sektora usług, którzy oferują usługi w lokalach lub pomieszczeniach zamkniętych.
- Opracowanie zasad dotyczących wymogu posiadania Unijnego Certyfikatu COVID przez osoby przebywające w budynkach/lokalach użyteczności publicznej, w szczególności przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury i rozrywki, kultu religijnego, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, a także warunków i zasad egzekwowania tego wymogu, w tym warunków ważności certyfikatu.
- Wprowadzenie ustawowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom egzekwowanie od zatrudnianych pracowników posiadania Unijnego Certyfikatu COVID.
- Podjęcie działań na rzecz zwiększenia dostępności bezpłatnych testów wykrywających zakażenie wirusem SARS-CoV-2.
Komitet Bioetyki przy Prezydium PAN uznaje za nieetyczne i skrajnie nieodpowiedzialne przeciwstawianie się przez znaczną część społeczeństwa rygorom epidemiologicznym mającym na celu ograniczenie liczby zakażeń wirusem SARS-CoV-2. Równie negatywnie komitet ocenia bierność organów władzy publicznej odpowiedzialnych za tworzenie i nowelizowanie, w sposób adekwatny do zmieniającej się sytuacji epidemicznej, regulacji prawnych istotnych w walce z pandemią COVID-19, a także nadmiernie pobłażliwą postawę służb porządkowych wobec łamiących przyjęte reżimy sanitarne.
Na koniec, Komitet Bioetyki pragnie zauważyć, że wiele przesłanek naukowych wskazuje na zasadność przyjęcia wieloletniej perspektywy zmagań z ryzykiem epidemicznego szerzenia się choroby COVID-19. Szczepienia ochronne przeciwko COVID-19 są i będą najskuteczniejszą metodą walki z tą chorobą. Szczepienia te są wielkim osiągnięciem ludzkości. Dzięki nim udało się ochronić miliony ludzi przed ciężkimi powikłaniami choroby COVID-19 i śmiercią. Przeczenie tym faktom powinno być piętnowane. Konieczne jest wdrożenie programów szerokiej edukacji społecznej na temat dobroczynnych skutków szczepień ochronnych.
Treść Stanowiska Komitetu Bioetyki przy Prezydium PAN nr 3/2021 z 2 listopada 2021 r. dostępna również na stronie komitetu.
Przypisy
[1] Tj. „budynek przeznaczony na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym, oraz inny budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji; za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny” – art. 3 pkt 6 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tj. Dz.U. 2019 poz. 1056).
[2] Tj. „budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi, w szczególności hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom wycieczkowy, schronisko młodzieżowe, schronisko, internat, dom studencki, budynek koszarowy, budynek zakwaterowania na terenie zakładu karnego, aresztu śledczego, zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich, a także budynek do stałego pobytu ludzi, w szczególności dom dziecka, dom rencistów i dom zakonny” – art. 3 pkt 5 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tj. Dz.U. 2019 poz. 1056).