UWAGA! Odwiedzasz archiwalną stronę, która wkrótce przestanie działać. Zapraszamy do nowego serwisu pan.pl.

XV-wieczny mszał krzyżacki, znajdujący się w zbiorach PAN Biblioteki Gdańskiej wpisany na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata

4 listopada 2016 r. w Sali Kolumnowej Pałacu Prezydenckiego odbyła się uroczystość wręczenia certyfikatów w ramach drugiej edycji Polskiej Listy Krajowej Programu UNESCO Pamięć Świata. Certyfikaty wręczono reprezentantom instytucji, w których przechowywane są obiekty. Na Listę wpisany został m.in. XV-wieczny mszał krzyżacki Missale secundum notulam dominorum Teutonicorum, znajdujący się w zbiorach PAN Biblioteki Gdańskiej. W uroczystości wziął udział wiceprezes Polskiej Akademii Nauk prof. Edward Nęcka. Rękopis ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej omówiła Agata Larczyńska, kierownik Pracowni Rękopisów, certyfikat odebrała Dyrektor PAN Biblioteki Gdańskiej, dr Zofia Tylewska-Ostrowska.

Uroczystość 4 listopadaNa zdjęciu: dyrektor PAN Biblioteki Gdańskiej dr Zofia Tylewska-Ostrowska i naczelny dyrektor Archiwów Państwowych Wojciech Woźniak

19 listopada 2016 roku w PAN Bibliotece Gdańskiej odbyła się prezentacja oryginału rękopisu Missale secundum notulam dominorum Teutonicorum. Uroczystość uświetnił koncert chorałów gregoriańskich (z oryginałów przechowywanych w Bibliotece Gdańskiej) w wykonaniu zespołu Schola Gregoriana Gedanensis. Przybyłych gości powitała dyrektor PAN Biblioteki Gdańskiej dr Zofia Tylewska-Ostrowska, a kierownik Pracowni Rękopisów Agata Larczyńska przedstawiła historię prezentowanego dzieła.

01koncert chorałów gregoriańskich w wykonaniu zespołu Schola Gregoriana Gedanensis

06

 XV wieczny mszal krzyzacki 1zmn

Missale secundum notulam dominorum Teutonicorum jest rękopisem wchodzącym w skład unikatowej Biblioteki Mariackiej, istniejącej i działającej od 1398 r. przy kościele Najświętszej Marii Panny w Gdańsku. Biblioteka Gdańska przejęła ten księgozbiór w 1912 r. na zasadach wieczystego depozytu. Manuskrypt był bardzo ważnym egzemplarzem dla pomorskiego duchowieństwa w okresie późnego średniowiecza, użytkowano go do celów liturgicznych w Kościele Mariackim. Jego oprawę wykonano w gdańskim warsztacie introligatorskim, a miniatura „Ukrzyżowanie” na k.127v jest dziełem wędrownego artysty, pochodzącego z kręgu artystycznego Mistrza Francke (wpływy burgundzkie).

XV wieczny mszal krzyzacki 2zmn

Piękna miniatura przedstawia Chrystusa wiszącego na krzyżu z dwoma aniołami zbierającymi do kielichów krew z ran po jego obu bokach. Przedstawienie znajduje się na czerwonym tle z dekoracją roślinną, wykonano je na wzór ówczesnego malarstwa tablicowego.

XV wieczny mszal krzyzacki 3zmn

Na sąsiedniej karcie widnieje zielony inicjał „T” na złotym tle w różowo-błękitnym obramowaniu, z dwoma bogato dekorowanymi wiciami roślinnymi.